Advanced Trauma Life Support

Πλαίσιο - Ιστορική αναδρομή

Το πρόγραμμα Advanced Trauma Life Support® (ATLS®) είναι το θεμέλιο φροντίδας για τους τραυματίες διδάσκοντας έναν κοινό αποδεδειγμένα αποτελεσματικό κώδικα και μια κοινή αποτελεσματική προσέγγιση. Εισήχθη το 1980, από το Αμερικανικό Κολλέγιο Χειρουργών (American College of Surgeons/ACS), το οποίο είναι ο φορέας που πιστοποιεί το σεμινάριο. Διδάσκεται σε 80 χώρες και το έχουν διδαχθεί πάνω από 1 εκατομμύριο ιατροί. Στη χώρα μας αναπτύχθηκε από το 1993, από το Εθνικό Κέντρο ATLS στην Πάτρα. Από το 2015, υλοποιήθηκε στην Ελλάδα σεμινάριο ATLS που για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο διδάχθηκε σε τελειόφοιτους Ιατρικής. Η πρωτοβουλία αυτή του Ελληνικού ATLS πραγματοποιήθηκε με εξαιρετική επιτυχία πιλοτικά σε 600 τελειόφοιτους Ιατρικής με οικονομική στήριξη από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).

Το πρόγραμμα ATLS, καθώς και σύνολο εκπαιδευτικών προγραμμάτων διαχείρισης τραύματος, υλοποιούνται σύμφωνα με το Ν.4655/2020 (ΦΕΚ 16/Α31-1-2020) όπως αυτός τροποποιήθηκε από το Ν. 4702/2020 (ΦΕΚ130/Α3-7-2020), με αποκλειστική δωρεά από το ΙΣΝ σε πιλοτική φάση πέντε ετών. Συνεργαζόμενοι φορείς είναι το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), η Ανώνυμη Εταιρεία Μονάδων Υγείας (ΑΕΜΥ ΑΕ), το Υπουργείο Υγείας και η ΑΜΚΕ Αναγέννηση & Πρόοδος (Α&Π), η οποία έχει οριστεί υπεύθυνη για την οικονομική διαχείριση και την τεχνική εποπτεία των προγραμμάτων αυτών. Μετά την πάροδο των πέντε ετών η οικονομική στήριξη συνεχίζεται με πόρους του Υπουργείου Υγείας.

Το τραύμα είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα υγείας παγκοσμίως. Μέχρι το 1980 αντιμετωπιζόταν αναποτελεσματικά με τις αρχές της κλασικής ιατρικής.

Το 1976 συντρίβεται το ιδιωτικό αεροπλάνο του ορθοπαιδικού James Styner στη Νεμπράσκα, ΗΠΑ, με αποτέλεσμα τον ακαριαίο θάνατο της γυναίκας του, ενώ τα παιδιά του έχουν υποστεί βαριές κακώσεις. Έναν χρόνο μετά ο Styner θα παραδεχτεί ότι: «Όταν εγώ στον τόπο του δυστυχήματος έδωσα καλύτερη φροντίδα στην οικογένεια μου από ότι το τοπικό νοσοκομείο, τότε το σύστημα υγείας πάσχει, και θα πρέπει να αλλάξει.»

Μια ομάδα ιατρών από το πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα, πρωτοστατούντων των P. Collocott MD & I. Huches RN, δημιούργησαν το πιλοτικό διήμερο σεμινάριο Advanced Trauma Life Support (ATLS) με τις αρχές του ABCDE στην εκτίμηση και αντιμετώπιση, με αλληλεπιδραστικές διαλέξεις και δεξιότητες, σενάρια εικονικών τραυματιών, επιδείξεις και MCQ.

Το American College of Surgeons (ACS) υιοθέτησε το ATLS το 1980, το ανέπτυξε, το διέδωσε και σήμερα διδάσκεται σε πάνω από 75 χώρες και 8 γλώσσες. Έχουν εκπαιδευτεί σχεδόν 2 εκατομμύρια ιατροί και διασώστες.

Το 1993 η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της ηπειρωτικής Ευρώπης που εισήγαγε το ATLS. Η διαδικασία άρχισε στο Συμπόσιο Τραύματος στην Αθήνα (17/11/1991) όπου ο Pr. Gerald Strauch (Director of Trauma Departments), πρότεινε ότι η λύση του προβλήματος σχετικά με το τραύμα στην Ελλάδα είναι η εισαγωγή του ATLS. Για τον σκοπό αυτό, το 1993 ήρθε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών ο Pr. Brent Krantz, ώστε να διαπιστώσει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του ATLS από το ACS. Στη συνέχεια, εκπαιδεύτηκαν στο ATLS, στην πόλη Φάργκο, στη Βόρεια Ντακότα, η Βάσω Ταγκαλάκη και η Αντιγόνη Μιχαλοπούλου ως Coordinators, οι Ι. Ανδρουλάκης, Μ. Σταυρόπουλος, Ν. Παπαδάκης, Δ. Δουγένης, Γ. Πέππας ως Instructors και η Καθ. Παπούλια ως Medical Educator. Τέλος, ήρθαν στην Πάτρα η Irvene Huches, ATLS Manager, ο Fr. Olson EdD, και οι Drs M. Ramenofsky, Ch. Aprahamian και R. Bell και υπογράφηκε Memorandum of Understanding (MoU) από τον Π. Μπάλα, Governor of Greek Chapter, και τον γράφοντα αυτού του κειμένου, Ι. Ανδρουλάκη, National ATLS Director. Το 1995 μεταφράστηκε το εγχειρίδιο ATLS στα ελληνικά, που ήταν η 3η γλώσσα μετάφρασης μετά τα γαλλικά και τα ισπανικά.

Στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν 10 Κέντρα ATLS: τo Εθνικό Κέντρο ATLS στο Περιφερειακό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών (ΠΠΝΠ), 5 στα υπόλοιπα πανεπιστημιακά νοσοκομεία, στα στρατιωτικά νοσοκομεία 401 και 251, στο ιδιωτικό νοσοκομείο Mediterraneo και ένα στην Κύπρο. Έχουν εκπαιδευτεί στο ATLS 10.500 ιατροί σε 737 σεμινάρια.

 

Το 1982 ο Trunkey, Αμερικανός χειρουργός στο τραύμα, διαπιστώνει ότι οι θάνατοι από τραύμα έχουν τρικόρυφη κατανομή: 50% πριν την άφιξη στο νοσοκομείο, 30% τις δύο πρώτες ώρες στο νοσοκομείο και 20% σε 2 ή 3 εβδομάδες στη ΜΕΘ από σήψη ή ανεπάρκεια πολλών οργάνων.

Έτσι, τη δεκαετία του 1980 δημιουργήθηκε το Prehospital Trauma Life Support (PHTLS), για την αντιμετώπιση τραύματος προνοσοκομειακά από τον χειρουργό στο τραύμα, N.E. McSwaim MD, FACS. Το 1998, μετά από μια 5ετία προσπαθειών ανεύρεσης κονδυλίων, το PHTLS εισήχθη στην Ελλάδα, όταν βρέθηκε από τον Πρόεδρο του ΤΕΙ Πατρών, Καθ. Θ. Καπλάνης ένα Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ) με το οποίο εκπαιδεύτηκαν στο PHTLS 15 Έλληνες στο Σικάγο και ήρθαν 3 Αμερικανοί Instructors PHTLS να εκπαιδεύσουν στο 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας στην Αθήνα και στο ΤΕΙ Πατρών. Δημιουργήθηκαν 6 Κέντρα στα ΕΚΑΒ Αθηνών, Ηρακλείου και Θεσσαλονίκης, Πανεπιστήμιο και TEI Πατρών, 251 ΓΝΑ, Λεμεσό Κύπρου και Αττικόν.

Σήμερα, υπάρχουν 118 Εκπαιδευτές, έχουν υλοποιηθεί 211 σεμινάρια PHTLS και έχουν εκπαιδευτεί 4.679 διασώστες. Το εγχειρίδιο έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.

Με την οικονομική κρίση οι λίστες αναμονής μηδενίζονται και αναζητείται τρόπος αντιμετώπισης με αποτέλεσμα να εκπαιδεύονται αποκλειστικά 6οετεις ή επί πτυχίω φοιτητές, με την έγκριση του ACS.

Από το 2016 για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο επιχορηγείται και διδάσκεται συστηματικά στο Πανεπιστήμιο Πατρών και στο Αττικόν (ΟΚΕΕ Π.Ν. Σουκάκος) το πρόγραμμα ATLS αποκλειστικά σε 6οετείς και τελειόφοιτους φοιτητές με τη χορηγία προσομοιωτών TraumaMan από τον διεθνή οργανισμό People for the Ethical Treatment of Animals (PETA), αξίας 550.000 (USD), αλλά πρωτίστως χάριν της δωρεάς 320.000 (Ευρώ) από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Τοιουτοτρόπως οι νέοι γιατροί θα είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι για το αγροτικό τους προκειμένου να σώζουν ζωές αντιμετωπίζοντας σωστά και χωρίς άγχος τον πολυτραυματία την πρώτη κρίσιμη ώρα.

Σήμερα, μετά την κύρωση του ATLS με τον νόμο 4655/2020 και με τις δωρεές στο πλαίσιο Πρωτοβουλία για την Υγεία του ΙΣΝ, το πρόγραμμα ATLS επεκτείνεται σε όλες τις ιατρικές σχολές της χώρας μας και με την προσθήκη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων PHTLS και ATCN, η περίθαλψη στο τραύμα αναβαθμίζεται.

Τελειώνοντας, αξίζει να αναφερθεί ότι το 2008 το ATLS είχε προταθεί για Βραβείο Nobel, το οποίο τελικά απονεμήθηκε στον Πρόεδρο Obama.

Σας ευχαριστώ!

Ι. Ανδρουλάκης

Ειδικά για το σεμινάριο

Σύμφωνα με το Ν.4702/2020, το επιδοτούμενο σεμινάριο ΑTLS, διάρκειας 2 ημερών, απευθύνεται σε 6ο ετείς φοιτητές Ιατρικής Σχολής που δεν έχουν οφειλόμενα υποχρεωτικά μαθήματα προηγούμενων ετών και επί πτυχίω που έχουν έως και 3 οφειλόμενα υποχρεωτικά μαθήματα μόνο από το 6ο έτος.

Το ATLS διδάσκει καθιερωμένες και κοινά αποδεκτές μεθόδους θεραπείας. Προσεγγίζει την φροντίδα του τραύματος με συστηματοποιημένο τρόπο, παρουσιάζοντας στον ιατρό μια περιεκτική μέθοδο αναγνώρισης προτεραιοτήτων, εκτίμησης και αντιμετώπισης στη φροντίδα του τραυματία ασθενούς.

Το ATLS αναπτύχθηκε από την Επιτροπή Τραύματος του Αμερικανικού Κολλεγίου Χειρουργών, αναθεωρείται κάθε 4 χρόνια για να ενσωματώνει όλες τις εξελίξεις και έχουν οριστεί αντικειμενικά κριτήρια για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος.

Το θεωρητικό μέρος είναι κοινό με το πρόγραμμα Advanced Trauma Care for Nurses (ATCN) και περιλαμβάνει 13 διαλέξεις συνδιδασκαλίας ATLS και ATCN.

Η δομή του σεμιναρίου προάγει την κριτική σκέψη, τη συνεργασία και την ομαδική προσέγγιση στη φροντίδα του πολυτραυματία. Η ταυτόχρονη εκπαίδευση ιατρών και νοσηλευτών βοηθά στην ανάπτυξη κοινού κώδικα και πρακτικής που προάγει τη συνεργασία των ειδικών και βελτιστοποιεί την έκβαση των τραυματιών. Μπορεί να διδαχθεί και αυθύπαρκτα.

Βασισμένο στις αρχές εκπαίδευσης ενηλίκων, η εκπαίδευση είναι διαδραστική, η εξάσκηση γίνεται σε προπλάσματα και σε υποδυόμενους ασθενείς με τη χρήση σεναρίων από πιστοποιημένους εκπαιδευτές.

Το σεμινάριο ATLS παρέχει στους συμμετέχοντες τη βασική γνώση που είναι απαραίτητη για να:

  • Εκτιμήσουν την κατάσταση του ασθενούς γρήγορα και με ακρίβεια
  • Αναζωογονήσουν και σταθεροποιήσουν τον ασθενή βάσει προτεραιοτήτων
  • Καθορίσουν εάν οι ανάγκες του ασθενούς ξεπερνούν τις δυνατότητες του συγκεκριμένου νοσοκομείου
  • Πάρουν τα κατάλληλα μέτρα για την εξασφάλιση της οριστικής θεραπείας του ασθενούς
  • Εξασφαλίσουν την παροχή της καλύτερης δυνατής φροντίδας

Ο πυρήνας του ιατρικού περιεχομένου διδάσκεται με αλληλεπιδραστικές μεθόδους κατά τη διάρκεια του Προγράμματος Εκπαιδευομένων – Student Course.

Το ATLS είναι ένα πολύ εντατικό πρόγραμμα, για το οποίο απαιτείται άριστη προετοιμασία και μελέτη του ATLS Student Course Manual / 10th Edition, ώστε να είναι δυνατή η ενεργή συμμετοχή των εκπαιδευομένων.

Οι εκπαιδευόμενοι, προκειμένου να προετοιμαστούν κατάλληλα, παραλαμβάνουν:

  • Έναν μήνα πριν την έναρξη του σεμιναρίου, το εκπαιδευτικό εγχειρίδιο του ATLS.
  • Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής που καλούνται να απαντήσουν, με σκοπό να τους βοηθήσουν στο διάβασμά τους, να κατανοήσουν τη φιλοσοφία του προγράμματος και να αξιολογηθεί το επίπεδό τους.

Στο ATLS Student Course απαιτείται πλήρης παρακολούθηση όλου του προγράμματος, η επιτυχής διεξαγωγή των δεξιοτήτων στους διάφορους σταθμούς και σωστή απάντηση στο 75% των ερωτήσεων του γραπτού τεστ. Τέλος, ο εκπαιδευόμενος θα κριθεί από τη σωστή αντιμετώπιση, σε πραγματικό χρόνο, ενός εικονικού τραυματία.

Με την επιτυχή παρακολούθηση του σεμιναρίου δίνεται στον συμμετέχοντα πιστοποίηση από το Αμερικάνικο Κολλέγιο Χειρουργών με 4ετή διεθνή ισχύ.

Προϋποθέσεις - Απαιτούμενα δικαιολογητικά

Για τους φοιτητές:

  1. Φωτογραφία προσώπου (τύπου αστυνομικής ταυτότητας
  2. Πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας.
  3. Υπεύθυνη Δήλωση του Ν.1599 ή από το gov.gr, ΠΡΟΣ Trauma Edu, όπου θα αναγράφει:
  • Είμαι 6οετής φοιτητής και δεν οφείλω υποχρεωτικά μαθήματα προηγούμενων ετών ή

Είμαι επί πτυχίω, δεν έχω οφειλόμενα υποχρεωτικά μαθήματα προηγούμενων ετών και έχω έως και 3 οφειλόμενα υποχρεωτικά μαθήματα από το 6ο έτος.

Συμβολική Συνδρομή

Η Συμβολική Συνδρομή συλλέγεται από την Α&Π, η οποία έχει αναλάβει τη διαχείριση και τεχνική εποπτεία των εκπαιδευτικών προγραμμάτων αντιμετώπισης τραύματος TRAUMAEDU και αποδίδεται στα Κέντρα Εκπαίδευσης Τραύματος που υλοποιούν τα προγράμματα ανά την Επικράτεια για την κάλυψη μέρους των λειτουργικών δαπανών τους.

Πολιτική Ακυρώσεων

Ακύρωση σεμιναρίου λόγω απόφασης διοργανωτή ή για λόγους ανωτέρας βίας

Η διαχειριστική ομάδα TRAUMAEDU διατηρεί το δικαίωμα να προβεί σε αλλαγή της ημερομηνίας ή σε αναβολή προγραμματισμένου σεμιναρίου είτε για λόγους ανωτέρας βίας είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο αφορά στον διοργανωτή, ενημερώνοντας τηλεφωνικά ή μέσω e-mail τους εγγεγραμμένους εκπαιδευόμενους αναφορικά με τις νέες διαθέσιμες ημερομηνίες διεξαγωγής του (εντός εξαμήνου). Σε περίπτωση που εγγεγραμμένος εκπαιδευόμενος δεν επιθυμεί να παρακολουθήσει το σεμινάριο κατά τη νέα ημερομηνία, δύναται να αιτηθεί την ακύρωση της συμμετοχής του και την ακέραιη επιστροφή της Συμβολικής Συνδρομής σύμφωνα με την Πολιτική Επιστροφής Χρημάτων που περιγράφεται παρακάτω.

Μεταβολή ημερομηνίας ή ακύρωση λόγω απόφασης του εκπαιδευόμενου

Ο εγγεγραμμένος εκπαιδευόμενος που τυχόν επιθυμεί να ακυρώσει την συμμετοχή του σε σεμινάριο, οφείλει να στείλει σχετικό αίτημα στο email traumaedu@randp.gr.

Σε περίπτωση ακύρωσης της συμμετοχής έως και 60 ημέρες πριν την προγραμματισμένη ημερομηνία έναρξης, και εφόσον δεν έχουν παραληφθεί τα εγχειρίδια του σεμιναρίου από τον εκπαιδευόμενο, πραγματοποιείται ακέραιη η επιστροφή της Συμβολικής Συνδρομής σύμφωνα με την Πολιτικής Επιστροφής Χρημάτων που περιγράφεται παρακάτω.

Σε περίπτωση αιτήματος αναβολής από τον εγγεγραμμένο εκπαιδευόμενο για σημαντικό λόγο, ο τελευταίος οφείλει να ενημερώσει το συντομότερο δυνατόν την Διαχειριστική Ομάδα TRAUMAEDU στο email traumaedu@randp.gr . Κατόπιν διαθεσιμότητας, υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης επόμενου προγραμματισμένου σεμιναρίου εντός εξαμήνου. Μετά το πέρας του εξαμήνου, δεν υπάρχει δυνατότητα επιστροφής της Συμβολικής Συνδρομής.

Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος αναβάλλει τη συμμετοχή του περισσότερες από δύο (2) φορές, δεν υπάρχει δυνατότητα εκ νέου εγγραφής στο σεμινάριο.

Πολιτική Επιστροφής Χρημάτων

Σε περίπτωση που προβλέπεται επιστροφή χρημάτων σύμφωνα με την Πολιτική Ακυρώσεων, η Συμβολική Συνδρομή που έχει καταβληθεί από τον εγγεγραμμένο εκπαιδευόμενο θα πιστωθεί στην χρεωστική/πιστωτική κάρτα που χρησιμοποίησε για την κράτηση θέσης στο σεμινάριο μέσω του παρόντος διαδικτυακού τόπου. Το ποσό αυτό αποδεσμεύεται άμεσα από την Α&Π ωστόσο ενδέχεται να υπάρχουν περαιτέρω καθυστερήσεις από τις τράπεζες για την εκκαθάρισή του. Εναλλακτικά, η Α&Π διατηρεί το δικαίωμα να αποδώσει εντός επτά (7) ημερολογιακών ημερών το ποσό που έχει καταβληθεί με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό που θα υποδείξει ο εκπαιδευόμενος.

Σεμινάρια

Ακολουθούν τα προγραμματισμένα εκπαιδευτικά σεμινάρια. Παρακαλούμε επιλέξτε σεμινάριο ώστε να μεταβείτε στη σχετική σελίδα με αναλυτικές πληροφορίες για το συγκεκριμένο σεμινάριο.

Εκπαιδευτική Ομάδα

Καθηγητής Χειρουργικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Χειρουργός- Αναπληρωτής Καθηγητής
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Ειδικευόμενη Χειρουργικής - MD MSc (c)PhD FACS mESCP
Προϊσταμένη πανεπιστημιακής κλινικής καρδιάς, αγγείων, θώρακα/ανάνηψης καρδιοχειρουργικών ασθενών α.κ.α. M.Sc. PhD. Πανεπιστημιακό νοσοκομείο Λάρισας.
Επ. Καθ. Χειρουργικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ
Χειρουργός, Επιμελητής Α , ΓΝ Βόλου
Επικουρικός Αναισθησιολόγος ΒΓΝΗ
Διευθυντής ΕΣΥ Γενικός Χειρουργός
Προϊσταμένη πανεπιστημιακής κλινικής καρδιάς, αγγείων, θώρακα/ανάνηψης καρδιοχειρουργικών ασθενών α.κ.α. M.Sc. PhD. Πανεπιστημιακό νοσοκομείο Λάρισας.